Sơn La: Say đắm với sắc hoa Tớ Dày bung nở lộng lẫy trên núi đồi Nậm Nghiệp

Bản Nậm Nghiệp nằm ở độ cao 2500m so với mực nước biển, là nơi có khí hậu mát nhất của huyện Mường La. Ở đây, có 100 hộ đồng bào dân tộc Mông đen chung sống lâu đời. 

Người H'Mông ở Tây Bắc rất ưa thích hoa anh đào rừng hay còn gọi là hoa “Tớ Dày” bởi hoa Tớ Dày còn là biểu tượng của núi rừng Tây Bắc, ít nhiều mang tâm hồn, phong cách sống của cộng đồng dân tộc người H'Mông. “Pẳng Tớ Dầy,” tên của loài hoa này cũng do người H'Mông đặt ra. Đặc biệt, trong tâm thức cộng đồng dân tộc H'Mông ở Sơn La nói riêng, Tây Bắc nói chung, hoa Tớ Dày nở là một tín hiệu báo mùa mùa Xuân đã về.

Bản Nậm Nghiệp, xã Ngọc Chiến, huyện Mường La, tỉnh Sơn La bao phủ màu hồng của hoa anh đào rừng. Ảnh: Kháng A Cháng, bản Nậm Nghiệp

Khi hoa Tớ Dày bung nở trên rừng, điểm tô sắc thắm cho đại ngàn ở những vùng cao hùng vĩ, làm bừng sáng không gian núi đồi, bản làng như được khoác lên trên mình một màu áo mới. Lúc đó đất trời vào mùa giao hòa, nảy nở, sinh sôi, con người cũng bước vào một mùa Xuân với bao niềm vui, ước mơ và hy vọng.

Tớ Dày là loài cây thuộc loại thân gỗ, tán rộng, mọc ở trên những sườn đồi, triền núi, hay những thung sâu, những nơi có địa thế cao hằng trăm mét so với mực nước biển, trong năm khí hậu khắc nghiệt, nền nhiệt biến đổi và có sự chênh lệch rõ ràng.

Màu hồng xinh xắn của hoa đào tô điểm một góc của bản làng. Ảnh: Kháng A Cháng, bản Nậm Nghiệp. 

Hoa Tớ Dày hay còn gọi là hoa anh đào rừng thường nở vào dịp Tết của cộng đồng dân tộc H'Mông, trước Tết của người Kinh độ vài tháng trở lại. Hoa nở rộ vào thời điểm trước Tết Nguyên đán khoảng chừng một tháng. Khi hoa Tớ Dày đua nở, cũng là thời điểm trai gái người H'Mông trên những rẻo cao đầy nắng, gió và sương giăng gọi nhau đi trẩy hội, du Xuân.

Hoa tớ dày thuộc họ hoa đào, người Mông ở Mù Cang Chải thường gọi là “pằng tớ dầy”, dịch theo nghĩa tiếng Việt là “hoa đào rừng”. Hoa thường nở vào cuối năm và kéo dài đến hết Tết Nguyên đán. Ảnh: Kháng A Cháng, bản Nậm Nghiệp. 

Cây hoa Tớ Dày thường mọc ở những vùng núi cao. Điều thú vị là mọc trên vùng đất hội đủ các điều kiện khí hậu, thời tiết khắc nghiệt cây mới cho nhiều nụ, nở nhiều hoa và mang sắc thắm đặc trưng.

Tháng 9, tháng 10, cây Tớ Dày bắt đầu trút lá để nhường nhựa sống, dưỡng chất cho những chồi búp non, nụ hoa vừa nhú trên những cành cây khẳng khiu, trơ trụi.

Bước vào tháng 11, năng lượng của cây sau quá trình được gạn lọc, chắt chiu trong những ngày nắng nóng, mưa lạnh sẽ đổ dồn, tích tụ lên từng chồi non, nụ hoa.

Cuối tháng 12, khi tiết trời đã lạnh những đồi hoa anh đào rừng thuộc bản Nậm nghiệp, bắt đầu khoe sắc, hàng trăm cây hoa nở rộ tạo nên khung cảnh rực rỡ tuyệt vời. Rồi khi trời đổ nắng, chồi non, nụ hoa sau quá trình được ướp trong những cơn mưa Xuân lất phất đầu mùa sẽ đua nở như bừng tỉnh sau một giấc ngủ vùi dài ngày.

Hoa và lộc non của Tớ Dày cùng cựa mình nảy nở, sinh sôi một thời điểm, nhưng ở thời kỳ này, lá non trên những cành cây còn nhỏ, lại mang màu nâu óng mượt nên đã bị cái màu phớt hồng của cánh hoa, đỏ rực của nhụy hoa, kết nối thành từng chùm lấn át, "giành" lấy quyền sặc sỡ, tô điểm cho không gian.

Trên lưng chừng núi, nơi định cư của bản làng người Mông Nậm Nghiệp, đâu đâu cũng thấy màu đỏ, màu hồng rực rỡ của hoa tớ dày. Ảnh: Kháng A Cháng, bản Nậm Nghiệp

Hoa Tớ Dày không chỉ sở hữu vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng Tây Bắc mà còn ẩn chứa một nét đẹp dung dị, thuần khiết và thanh tao.

So với hoa đào ta, hoa Tớ Dày có màu sắc thắm hơn, lại được điểm xuyến bằng nhụy đỏ dài. Từ khi kết nụ, chớm nở, hoa Tớ Dày đã mang đến một tín hiệu vui, một thông điệp cho cộng đồng người H'Mông ở những vùng cao, miền sơn cước: Một mùa Xuân mới đang về. Dù khung cảnh nên thơ, kỳ vĩ là thế nhưng rất ít người được biết đến địa điểm đồi hoa anh đào rừng ở Nậm Nghiệp.

Hoa tớ dày có thân gỗ, chỉ mọc và nở hoa ở độ cao trên 1.000 m so với mực nước biển. Ảnh: Kháng A Cháng, bản Nậm Nghiệp

Hoa Tớ Dày tức hoa anh đào rừng phủ hồng cả mọi lối đi, hoa anh đào là vẻ mặt ửng hồng của người dân nơi đây mỗi độ đông về, giống như vẻ đẹp tâm hồn nhẹ nhàng, tươi tắn của người dân bản xứ chào đón du khách phương xa, khiến du khách thêm yêu xứ sở mảnh đất này.

Hoa tớ dày có năm cánh hồng phớt với nhụy dài đỏ kết thành từng chùm lớn tràn đầy sức sống trên những thân cây mảnh khảnh, vươn cao và tán rộng. Ảnh: Kháng A Cháng, bản Nậm Nghiệp

Nếu như muốn tìm một nơi để thưởng ngoạn vẻ đẹp của loài hoa này, chắc chắn Nậm Nghiệp là nơi mà du khách không thể bỏ qua. Sự mộc mạc, yên bình của vùng Tây Bắc xinh đẹp này chính là điểm cộng để du khách hòa mình vào thiên nhiên và có được những bức ảnh “triệu like”.

Hoa anh đào rừng hay còn gọi là hoa “Tớ Dày” bởi hoa Tớ Dày còn là biểu tượng của núi rừng Tây Bắc. Ảnh: Kháng A Cháng, bản Nậm Nghiệp

Đất trời “miền cao” của bản Nậm Nghiệp giữa bốn bề rừng núi, mùa hoa Tớ Dày đang đua nở như mời gọi những bước chân. Tâm hồn của con người cũng thêm rạo rực bước vào mùa Xuân, mùa tình yêu, lễ hội.

Còn với những “lữ khách” quê gốc miền xuôi được ngắm loài hoa “đặc hữu” miền núi Tây Bắc này sẽ cảm thấy lòng lắng dịu, vơi bớt nỗi nhớ quê nhà trước cái đẹp ban sơ của hoa Tớ Dày.